Inleiding: wat is een earn-out?

Een earn-out is een afspraak waarbij een deel van de koopprijs afhankelijk wordt gemaakt van de toekomstige prestaties van het bedrijf. De koper betaalt bij de overdracht een basisbedrag en voegt daar later nog een of meer betalingen aan toe, mits bepaalde doelen worden behaald.

Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin je bedrijf nu € 1,5 miljoen waard wordt geacht, maar jij gelooft dat de omzet de komende drie jaar sterk groeit. Je wilt daar nu al voor beloond worden. De koper wil daarentegen geen risico nemen en betaalt liever pas extra als die groei ook echt plaatsvindt. Een earn-out lijkt dan een compromis.

Waarom kiezen partijen voor een earn-out?

Een earn-out kan aantrekkelijk zijn voor zowel koper als verkoper.

Voor de koper:

• Minder risico: een deel van de prijs wordt alleen betaald als het bedrijf de afgesproken prestaties levert.
• Zekerheid: je betaalt geen geld voor groei die uiteindelijk niet wordt gerealiseerd.

Voor de verkoper:

• Potentieel hogere verkoopprijs: je krijgt de kans om te bewijzen dat het bedrijf inderdaad zoveel waard is als jij zegt.
• Blijven meedoen: vaak blijf je als ondernemer betrokken om de afgesproken resultaten waar te maken.

Hoe werkt een earn-out concreet?

De afspraken verschillen per deal, maar meestal wordt gekeken naar een van de volgende criteria:

• Omzet: bijvoorbeeld een extra betaling als de omzet in de komende drie jaar boven een bepaald niveau uitkomt.
• EBITDA of winst: vaak een betrouwbaarder criterium, omdat dit ook kosten meeneemt.
• Specifieke mijlpalen: zoals het binnenhalen van een grote klant of het lanceren van een nieuw product.

De duur van een earn-out varieert meestal van twee tot vijf jaar. Het bedrag kan oplopen tot 20 à 40 procent van de totale verkoopprijs.

De voordelen van een earn-out

1. Brug tussen verwachtingen
   Veel ondernemers schatten hun bedrijf hoger in dan kopers. Met een earn-out kun je het verschil overbruggen: de koper betaalt een lager bedrag upfront, maar jij krijgt alsnog meer als de toekomstverwachtingen uitkomen.
2. Meer deals die doorgaan
   Soms klapt een deal omdat partijen het niet eens worden over de waarde. Een earn-out kan de deal redden door flexibiliteit in te bouwen.
3. Stimulans voor samenwerking
   Omdat je vaak nog even aanblijft, wordt de overgang soepeler. Je hebt er zelf belang bij dat het goed gaat, en de koper profiteert van jouw inzet en kennis.

De nadelen en risico’s van een earn-out

Maar er kleven ook forse nadelen aan earn-out-constructies. Voor ondernemers zijn dit de belangrijkste:

1. Je bent niet meer de baas

Na de verkoop beslis jij niet meer. Als de koper andere keuzes maakt die negatieve impact hebben op de resultaten, kan dat jouw earn-out in gevaar brengen. Dat voelt onrechtvaardig, maar juridisch is het vaak moeilijk te corrigeren.

2. Discussies over cijfers

De earn-out hangt af van rapportages. Maar hoe worden kosten toegerekend? Wordt marketing van de nieuwe moedermaatschappij wel of niet toegerekend aan jouw bedrijf? Dit kan eindeloze discussies opleveren.

3. Verlengde afscheidscyclus

Veel ondernemers willen na de verkoop juist loslaten. Een earn-out betekent dat je nog jaren emotioneel én zakelijk verbonden bent aan je oude bedrijf.

4. Kans op teleurstelling

In de praktijk wordt lang niet elke earn-out volledig uitgekeerd. Onvoorziene marktomstandigheden, nieuwe strategieën of simpelweg misverstanden over de afspraken leiden vaak tot lagere betalingen dan verwacht.

Wanneer is een earn-out slim?

Een earn-out kan een goede optie zijn als:

• Je gelooft sterk in de groeivooruitzichten van het bedrijf.
• Je bereid bent nog een aantal jaar actief mee te werken.
• Je duidelijke en meetbare afspraken kunt maken (bij voorkeur over EBITDA).
• Er een vertrouwensband is met de koper.

Wanneer kun je beter ‘nee’ zeggen?

Een earn-out is meestal niet verstandig als:

• Je zo snel mogelijk wilt loskomen van je bedrijf.
• Je weinig invloed meer hebt op de resultaten na de verkoop.
• De afspraken vaag of moeilijk meetbaar zijn.
• Je weinig vertrouwen hebt in de koper of diens strategie.

Hoe maak je een earn-out werkbaar?

Als je besluit een earn-out te accepteren, zorg dan voor duidelijke spelregels:

1. Heldere definities
   Leg vast hoe begrippen als omzet en winst worden berekend. Zorg dat er geen ruimte is voor interpretatie.
2. Beperkte duur
   Houd de periode kort, bijvoorbeeld twee of drie jaar. Hoe langer het duurt, hoe groter de kans op gedoe.
3. Transparantie in cijfers
   Zorg dat je inzage houdt in de rapportages waarop de earn-out gebaseerd is.
4. Duidelijke afspraken over jouw rol
   Leg vast hoeveel zeggenschap je nog hebt en welke middelen je mag inzetten om de doelen te halen.
5. Plafond en vloer
   Spreek een minimum en maximum af, zodat je weet waar je aan toe bent.

Earn-out versus direct cash

Veel ondernemers staan voor de keuze: een lagere verkoopprijs nu direct ontvangen of een hogere prijs met een earn-out in de toekomst. De afweging hangt vaak af van persoonlijke voorkeur.

• Direct cash geeft zekerheid en rust. Je kunt verder met je leven of nieuwe plannen maken.
• Earn-out biedt de kans op een hogere opbrengst, maar met meer onzekerheid en stress.

Uiteindelijk moet je jezelf afvragen: wil ik nog jaren energie steken in mijn oude bedrijf, of wil ik echt verder?

Afsluiting

De earn-out is een krachtig instrument, maar geen wondermiddel. Het kan een deal redden en de verkoopprijs verhogen, maar het kan ook leiden tot jarenlange discussies en teleurstellingen. Succes hangt vooral af van de duidelijkheid van de afspraken en het vertrouwen tussen koper en verkoper.

Tijd voor actie

Sta jij op het punt je bedrijf te verkopen en twijfel je of een earn-out de juiste keuze is?

👉 Schrijf je in voor de beta van BestBonobos en ontdek hoe ons platform ondernemers helpt om scenario’s door te rekenen en slimme keuzes te maken in onderhandelingen.

📩 Beta inschrijven? Vul het formulier onderaan deze pagina in. ✅🚀

‍